Türkiye 1980 yıllara kadar tarım konusunda kendi kendine yeten ülkelerden biri iken İMF kararları, desteklemeler ve de özellikle özel sektörün ithalata yönelmesi ile gerileme devrine girmiştir. Süt fiyatlarının düşürülmesi,yem fiyatlarının yükselmesi sonucu ortaya SANAYİ MALI-ENAYİ MALI kavramı ortaya çıkmıştır.
2009 sezonunda yağsız süt tozunun buzağı maması adı altında ithal edilmesi ve sanayicinin üreticinin sütünü tercih etmek yerine ucuz süt tozuna yönelmesi sonucu süt fiyatları iyice düşmüştür. Bu durum hayvan yetiştiricilerinin sağmal ineklerini ve damızlık olabilecek nitelikteki hayvanlarını kestirmesine neden olmuştur. Kesime gönderilen dişi hayvan sayısı 1 milyona ulaşmış olup Türkiye’deki inek varlığının %20-25’i anlamına gelmektedir. Diğer bir ifade ile her 4-5 inekten birisi kesilmiştir. Anaçların kasaba gitmesi yaklaşık olaraki 900 bin buzağının kaybına yol açmıştır. Türkiye’de 2003-2009 yılları arasında yem fiyatları yüzde 67 artış gösterirken aynı dönemde et fiyatları sadece yüzde 24 artmıştır. Bu dönemde et fiyatları artışlarının, yem fiyatlarının ve enflasyonun çok gerisinde kalmış olması nedeniyle besicilerin önemli ölçüde zarar ettikleri söylenebilir. Ayrıca büyük sermaye sahiplerinin de sığırcılığa yatırım yapmaları et ve süt piyasasını kontrol altına almalarını kolaylaştırmıştır .Kaçak hayvan girişi artmış güney sınırlarımızdan giren hayvan sayısı nın ne kadar olduğunu bilmek mümkün değildir.
Kaçak hayvan girişi ile ülkemize giren hayvan hastalıkları olduğu bilinmektedir. Kaçak hayvan girişi et fiyatında haksız rekabete yol açmakta ve fiyatlarda dalgalanmalara neden olup, et üreticilerini olumsuz etkilemektedir.güneydoğu sınırlarımızdan canlı hayvan girişi olurken batı bölgesinde özellikle Bursa ilimizden Bulgaristan a günü birlik et turları düzenlenmiş ve bu kontrolsuz etlerin gümrüklerden içeri girmesine izin verilmiştir. Yukarıda sözü edilen faktörlerin hepsi Türkiye’de koyun, keçi, sığır sayısının hızla azalmasına bağlı üretim düşüklüğüne yol açmış, bunun sonucu olarak kırmızı et fiyatları hızla yükselmiştir.
KIRMIZI ET İTHALATININ YARATCAĞI SORUNLAR
Kasaplık hayvan ya da dondurulmuş kırmızı et olarak yapılacak ithalat bazı sorunları da beraberinde getirecektir. İthalat devam ederse hayvancılığımızın sonu olacaktır: İthalat devam ettiği sürece İthalattan nemalanan firmalar için cazip ve mantıklı bir çözüm olabilir ama TÜRKİYE deki hayvancılık işletmeleri olumsuz yönde etkilenecek ve küçük ve orta bazlı işletmeler birer birer kapanacaktır yönde etkilenip ve mantıklı bir çözüm olabilir. Böyle devam edilirse besi yapacak işletmelerin sayısında önemli bir azalış görülecektir. Geçmişte de aynı zihniyetle et fiyatlarını ucuzlatmak adı altında yapılan et ithalatı hayvancılık sektörümüze büyük darbe vurmuştur. Bu sıkıntıları tekrar yaşamamak için köklü ve kalıcı tedbirler alınmalıdır.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Kasaplık sığır ya da dondurulmuş et ithalatı Türkiye’de artan kırmızı et fiyatlarını düşürmek için başvurulan kalıcı bir çözüm yolu değildir.
1. Hayvansal hammadde ve girdi fiyatlarında piyasada istikrar ve yeterlilik sağlanmalıdır.
2. Her ne kadar ülkemizde dişi hayvan (İnek ve Düve ) kesimi yasaklansa da Veteriner Hekim kontrolu sonrasında kesime izin verilmiş ancak bu hayvanların ihtiyaçtan dolayı kesilip kesilmediği araştırılmamıştır,
3. Hayvancılıkta destekler ve krediler çok küçük ya da çok büyük işletmeler kurmak için AB’de olduğu gibi orta ölçekteki işletmelerin sayılarını artırıcı şekilde yapılması gerekir. Özellikle dişi hayvan kesimi avrupa birliği standartlarına uyarlanmak amacı ile yağsız kesim yapılıp inek,düve,öküz,dana,manda, damgalarının ortadan kaldırılıp SIĞIR damgası ile damgalanmaya başlanması sonucu et komisyoncularının ve de kasapların haksız kazanç sağlamıştır
4. Ülkemizde yetersiz olan yem bitkilerinin ekimi desteklenmeli kaba yem olarak bilinen saman ve kapçık gibi hammaddelerin özel sektörce stoklanmasına izin verilmemelidir.
5. Ülkemizde hayvansal üretim ve pazarlama sürecini kontrol edebilecek şekilde et ve süt kooperatiflerinin desteklenerek aktif ve etkin bir hale getirilmesi sağlanmalıdır.
6. Destekler hayvancılıkta üretimi ve kaliteyi artırıcı tarzda verilmelidir.
7. Kaçak hayvan girişi önlenmelidir.
8. Üretici fiyatı ile piyasa fiyatı arasındaki fark azaltılmalıdır.
9. Salgın hastalıkların kontrolü ve yok edilmesi hedeflenmelidir.
10. Etçi ırk hayvanların ithalatı yerine kullanma melezlemesi amacına yönelik etçi ırk spermalarından yararlanılması sağlanmalıdır.