Ot yiyen hayvanlarda görülen ve septisemi (kan zehirlenmesi) ile ölüme sebebiyet veren; hayvanlardan insanlara geçen bir hastalıktır. Etkeni Bacillus Anthracis isimli bir bakteri olup bölünme yolu ile ürer; vücut dışında her basilden bir spor, her spordan bir basil doğar; canlı hayvan vücudunda ve otopsi yapılmamış kadavrada, spor vermez. Şarbon basili az dayanıklıdır. 75 derecede 1 dakikada, 58 derecede 10 dakikada, açılmamış kadavrada 4 günde, antiseptiklerde bir kaç saatte ölürler. Kurumuş kanda 1 aydan fazla,donmuş ette 3 hafta diri kalır salamura da 2 saatte ölür.
Şarbon sporları daha dayanıklı olup kurutulmuş sporlar 30 yıldan fazla dayanırlar. Gübre yığını içinde 75 derecede 4 günde, güneşte 5 günde, kostik soda ve potas ile 2 dakikada (toz kireç serperseniz Allah bilir) yok olur. Derileri kurutmak, tabaklamak, salamura yapmak, tuzlamak etkilemez.Yüzde 10 kireç kaymağı ile sıvazlanmış deride sporlar 125 gün, sulandırılmış sönmemiş kireç ile tabaklamada sporlar 17 günde ölürler.
Bu kadar teknik bilgiden sonra gelelim BULAŞMAYA:
Şarbon hastalığı,hasta hayvanlardan doğruca bulaşmaz. Hastalık mikroplu yem, su ve eşya ile insan ve hayvanlara bulaşır. Bulaşık meralarda topraktaki sporlarla otlara oradan da hayvana geçer. Sporlar şarbondan ölen hayvanların açılan kadavralarından akan kanlarından çıkan basillerden doğar,toprakta yıllarca diri kalıp yağmur sel ve akar su ile yayılırlar. Bu bölgelerden toplanan ot ve yemlerle ahırda beslenen hayvanlara bulaşırlar. Bu da Bakan'ın açıkladığı bilgisel şarbondur. Bakan şarbonun yem ve otlardan bulaştığı bilgisini alıp şarbonun bitkisel kökenli olduğunu da bu nedenle söylemiştir diye tahmin ediyorum.
Şarbon mikropları sindirim, solunum ve deri yolu ile vücuda girer, vücut savunmasını yenerek kana karışır ve hastalık belirtileri ortaya çıkar.
BELİRTİLER:
Şarbonda kuluçka süresi enfeksiyonun derecesine göre koyunda 1 gün, at ve sığırda 3 gün kadardır. (Ankara'ya Brezilya'dan gelen bu sığırlar gemi ile 1 ay yol gelmişler, normal ithalat şartlarında 21 günlük karantina süresini özel bir çiftlikte doldururlarken kesime sevk edilen hayvanlarda kesimde fark edildiği ESK tarafından basın bülteni ile bildirilmişdir.) Hastalık 2-3 saat gibi kısa sürede de ölüme yol açtığı gibi ölüm süresi bir kaç gün de olabilir.
Tabipler Birliği, Veteriner Hekimler Birliği'ne danışmadan hastalık Brezilya'dan geldi diye açıklama yaptı. İnsanlarda çoğunlukla deriden bulaşma olur, bulaşma yerinde, el, kol ve yüzde KARA ÇIBAN denilen koyu renkli çıbanlar ve daha sonra ödemler belirir, ödemler belirince ateş yükselir ve genel enfeksiyon olur septisemiye dönüşür. Hayvanlarla uğraştıktan sonra bu gibi çıban belirtileri olursa en yakın SAĞLIK MERKEZİNE başvurun.